Het Europees Hof voor de Mensenrechten is er om beknotting van mensenrechten tegen te gaan:
Wat zegt de bedenker van het model executeur-afwikkelingsbewindvoerder?:
Als het ware komt de hele nalatenschap onder een deken te liggen die de zeggenschap van de deelgenoten volgens de algemene spelregels van titel 3.7 doet verstikken (…).1
de essentie van de almachtige afwikkelingsbewindvoerder naar Schols, geen slip of the pen:
Of in 1999:
Mensen die de executeur’ een warm hart toedragen en die
hem derhalve ‘vrij baan’ gunnen, zullen geen problemen hebben met de Duitse invloeden. Een recent Duits proefschrift leert ons immers dat: ‘( … ) trotz aller Ansätze, die Position des Erben zu stärken, die Rechtsmacht des Testamentsvollstreckers derzeit nach keiner Rechtsordnung so gross, die den Erben verbleibenden Rechte hingegen so gering wie nach derzeitig deutschem Recht sind.
Er is echter geen wetgeving die het mogelijk maakt de zeggenschap van erfgenamen te doen verstikken. Zeggenschap is een belangrijk recht dat hoort bij het eigendomsrecht. Erfgenamen zijn bij overlijden op grond van de saisine-regel eigenaar geworden van de nalatenschap. Hetzelfde eigendomsrecht dat erflater grote vrijheid geeft bij het bepalen wat er met de nalateschap gebeurt bij overlijden, is overgegaan op de erfgenamen. Nu zijn zij het, die de zeggenschap hebben.
Schols meent dat een erflater na overlijden nog zeggenschapsrechten kan uitoefenen over de nalatenschap. Maar erflater is vanaf overlijden geen eigenaar meer en kan actief geen eigendomsrechten meer uitoefenen. Wat Schols met zijn modelregeling doet voorkomen als mogelijk rechtsgeldig, botst met het Europees Grondrecht op ongestoorde eigendom dat na overlijden alleen de erfgenamen toekomt. De rechtsorde van Schols strookt niet met de Nederlandse rechtsorde.
Nu is het wachten op een rechter die een erfgenaam de pas afsnijdt op basis van een testamentaire bepaling die de zeggenschap verstikt, of een notaris die een verklaring van erfrecht af geeft waar een dergelijke bepaling zonder commentaar is opgenomen. Daden van een orgaan met een publieke functie kunnen worden voorgelegd aan het Hof. Lezers die worden ingeperkt in hun rechtmatige eigendomsrechten als erfgenaam, kunnen mailen, dat mag anoniem.
Voetnoten | bronvermeldingen en commentaar- B.M.E.M. Schols, (notaris) WPNR 2004/ p. 249. [↩]