Testament, codicil of levenstestament opstellen (Nederland) | Uitleg en tips
1. Testament maken in Nederland
Vaak wordt de vraag gesteld: waar of hoe kan ik een testament regelen? En meestal luidt het antwoord: bij een (gespecialiseerd) notaris. Maar niets is minder waar. Een goed testament regelen begint bij jezelf. Door er goed over na te denken aan wie je het eigen vermogen wilt nalaten en wie er verantwoordelijk wordt voor de schulden. En om er goed over na te denken wat je keuzes kunnen betekenen voor de personen die je wilt laten erven of juist niet wilt laten erven. En om er over na te denken of het belangrijk is om erfbelasting te besparen ja of nee, en wat het immaterieel kan kosten om constructies in een testament op te nemen die misschien enige belastingbesparing kunnen opleveren, maar een groot risico vormen dat er bij de afwikkeling onenigheid bestaat – of later op de rit bij een tweetrapsmaking.
1.2 Wie krijgt erfenis als er geen testament is gemaakt
Om een goed testament te regelen is de eerste vraag: wat gebeurt er wanneer ik geen testament maak.
1.3 Wie krijgt de erfenis als er een testament is gemaakt
Als er een geldig testament is gemaakt, kan in het testament staan wie de nalatenschap krijgt bij overlijden in afwijking van de wettelijke erfgenamen. Maar dat hoeft niet. In een testament kunnen ook andere zaken worden geregeld, bijvoorbeeld de benoeming van een bewindvoerder voor het geval er minderjarige erfgenamen zijn op het moment van overlijden.
2. Hoe voorkom je ruzie rond de erfenis?
De meeste ruzies rond een erfenis hebben wortels in de familiaire verhoudingen. Daar is niet veel meer aan te veranderen. Waar wel iets te regelen is, is bij het opstellen van een goed doordacht levenstestament en testament. Niet op basis van een modellenboek van de notaris, want er bestaat geen model voor een ‘ruzie-bestendige testament‘. Integendeel, men stelt één vraag: verwacht u ruzie na overlijden? Als deze vraag met misschien of ja wordt beantwoord, komt als standaard-oplossing de ‘driesterrenexecuteur’ op tafel die in z’n eentje de erfenis moet gaan afwikkelen en verdelen, zonder dat de erfgenamen zeggenschap hebben. Als je iets in Nederland moet doen om ruzie te provoceren, is dat overleg en zeggenschap uitschakelen. Dat past niet echt in de cultuur. De rechtsfiguur komt uit het Duitse erfrecht, ontworpen in opdracht van Reichskanzler Otto von Bismarck in een Zeitgeist van Verlichting en opkomende rassentheorie, ingevoerd eind negentiende eeuw.
Ons dringende advies is: ga bij het opstellen van een testament niet in zee met een executeur-afwikkelingsbewindvoerder.
Deze website is in opbouw. Iedere maand komen er teksten bij de het resultaat zijn van onafhankelijk juridisch en journalistiek onderzoek.
Omdat het onderzoek hier op onafhankelijke basis wordt gedaan, kan het zijn dat de op deze website weergegeven meningen afwijken van standpunten die men elders leest. De lezer kan zelf beoordelen, aan de hand van de bij de artikelen op deze website gegeven bronnen, wat de juridische en wetenschappelijke relevantie van de betreffende teksten is.
Er is wel een bepaalde ‘kijkrichting’ bij de onderzoekers en schrijvers, namelijk de rechtspositie van erflater, erfgenaam, legataris en legitimaris. Hier worden nadrukkelijk niet de belangen van notaris, estate-planner, executeur of hun dienstverleners behartigd.
